حتماً برای شما هم پیش آمده که کودکتان در معرض پوسیدگی دندان قرار بگیرد و این موضوع شما را بسیار ناراحت و نگران کند. در واقع پوسیدگی دندان در کودکان عوارض بسیار زیادی دارد که یکی از آنها عدم قرارگیری دندانهای اصلی در جایگاه مشخص، پس از افتادن دندانهای شیری است. اما مراقبتهای دندانی کودک میتواند این مشکل را به طور کامل برطرف کرده یا به حداقل برساند. ایجاد عادات مختلف در کودک میتواند راه بسیار مناسبی برای جلوگیری از پوسیدگی دندانهای او باشد. مثلاً عادت به مسواک زدن و استفاده از نخ دندان یا مصرف مواد غذایی مناسب در این زمینه تاثیر فراوانی خواهد گذاشت. ما اینجا هستیم تا در این زمینه بهترین اطلاعات را در اختیارتان قرار دهیم تا شما نیز بتوانید با شناخت عادات نامناسب و همچنین انجام کارهای تاثیرگذار در زمینه جلوگیری از پوسیدگی دندان اقدام کنید و بهترین نتیجه را بگیرید. پس ادامه این مطلب را هرگز از دست ندهید.

پوسیدگی دندان کودک چه عوارضی به دنبال دارد؟
اگر از دندانپزشکان و متخصصین تغذیه یا متخصصین اطفال بپرسید قطعاً به شما میگویند که مراقب پوسیدگی دندان کودک خود باشید و از این موضوع جلوگیری کنید؛ زیرا عوارض پی در پی و مختلفی به دنبال دارد. به همین منظور مراقبتهای دندانی کودک برنامهریزیهای خاصی را میطلبد. مواردی که در زیر میبینید از جمله مهمترین تاثیرات پوسیدگی دندان کودکان است:
- پوسیدگی دندان میتواند جایگاه اصلی دندانها را تهدید کند.به این معنی که دندانهای شیری تا قبل از ۷ سالگی سست شده و آرام آرام شروع به افتادن میکند. اما اگر پوسیدگی دندانها آنقدر شدید باشد که کودکان تحت فشار و افتادن دندان قرار بگیرند، آنگاه دندانها نیز در جایگاه اصلی خود رشد نکرده و جابجایی فک به سمت جلو مشاهده میشود، اگر به الگوهای پوسیدگی دندان نگاه کنید، متوجه میشوید که پوسیدگی کم کم دندانها را به سمت جلو میراند آنگاه دندانهای اصلی جایگاه دقیق و درستی برای رشد و بیرون آمدن پیدا نمیکنند. این موضوع جابجایی آنها را بیشتر کرده و موجب برهم خوردگی نظم دندانها بر روی فک میشود. گاهی در مواردی چنین مشکلی میتواند در آینده باعث ایجاد هزینههای هنگفت بابت ارتودونسی و به زبان سادهتر سیم کشی دندانها شود.
- از دیگر تاثیرات پوسیدگی دندان کودکان میتوان به ظاهر زشت و نازیبای آن اشاره کرد که در واقع کودکان با لبخند زیبایشان شیرین و دلنشین میشوند. اما اگر دندانهای آنها پوسیده شود و کم کم خراب شدن دندانها را در پی داشته باشد، مجبور به کشیدن دندانهای شیری و جراحی لثه خواهید بود که این موضوع ظاهر کودک را نیز تحت تاثیر قرار داده و او را نازیبا میکند.
- کودک با وجود دندانهای پوسیده نمیتواند تغذیه مورد علاقهاش را میل کند یا خوردن برخی غذاها برای او بسیار مشکل میشود؛ زیرا دندانها در معرض آسیب هستند و این موضوع درد و فشار زیادی را به کودک اعمال خواهد نمود. مثلاً کودک در چنین شرایطی نمیتواند به راحتی بستنی بخورد یا از خوردن نوشیدنیهای گرم مثل شیر و شیر کاکائو پرهیز میکند چون نوشیدنی و غذاهای سرد یا گرم باعث آزار و اذیتش میشود.
توجه به چنین مواردی باعث پررنگتر شدن اهمیت مراقبتهای دندانی کودک خواهد شد. به همین دلیل ما توصیه میکنیم اگر شما هم به فکر مراقبتهای دندانی کودک و پیشگیری از پوسیدگی آن هستید، روشهایی که در ادامه گفته شده را به کار ببرید.
در خصوص خواب کافی کودکان و همچنین تاثیر آن بر سلامتی کودک خود می توانید به مقاله خواب سالم کودکان مراجعه نمایید.

انواع روشهای پیشگیری از پوسیدگی دندان و مراقبتهای دندانی کودک
روشهای مراقبتهای دندانی کودک بسیار متنوع و متفاوت هستند. اینکه شما کدام یک از آنها را به کار ببرید، بستگی به عادات غذایی و سبک زندگی شما و کودکتان دارد. اما توصیه ما این است که حداقل چندین مورد از این راهها را امتحان کرده و انجام دهید تا در نهایت شاهد بهترین نتایج و تاثیرات باشید. از جمله بهترین و مناسبترین روشهای پیشگیری از پوسیدگی دندان و مراقبتهای دندانی کودک میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- به کار بردن مسواک و نحوه استفاده از آن
شما میتوانید یک الگوی مناسب برای کودکتان باشید. به همین منظور توصیه ما این است که در مقابل چشمان کودکتان مسواک بزنید و او را به مسواک زدن ترغیب کنید. فرقی نمیکند کودک شما سه ساله باشد یا ۱۰ ساله در هر صورت خریدن مسواکهای عروسکی و زیبا که برگرفته از شخصیتهای انیمیشنی و کارتونی داستانها هستند میتوانند بهترین گزینه برای تحریک آنها جهت مسواک زدن باشند. مسواک زدن دندانها پس از هر وعده غذایی باعث میشود که مواد غذایی چرب و پرکالری بر روی دندانها باقی نمانند. همین موضوع تجمع پلاکها بر روی دندان را به حداقل میرساند و این موضوع به مرور زمان از پوسیدگی دندان کودک جلوگیری به عمل میآورد. به همین منظور است که مراقبتهای دندانی کودک شامل مسواک زدن نیز خواهد شد. نحوه مسواک زدن نیز از اهمیت بالای برخوردار است از این رو اگر کودک شما پس از هر وعده غذایی مسواک بزند و نحوه قرارگیری آن بر روی دندانهایش را بداند کمتر شاهد پوسیدگی آن خواهید بود. استفاده از خمیر دندان مناسب و نبلعیدن آن به هنگام مسواک زدن نیز از دیگر نکاتی است که باید حتماً به کودک خود گوشزد کنید.

- استفاده از نخ دندان
از دیگر مراقبتهای دندانی کودک میتوان به استفاده از نخ دندان اشاره کرد. ممکن است فاصله دندانهای شیری کودک آنقدر کم باشد که مسواک در میان و لابلای دندانها عبور نکرده و نتواند مواد غذایی موجود لابلای دندانها را خارج کند. از این نظر مواد غذایی لابه لای دندان باقی مانده و باکتریها و قارچها میتوانند سبب ایجاد پلاک بر روی دندان و در نهایت پوسیدگی آن شوند. اگر کودک نحوه استفاده از نخ دندان را یاد بگیرد و به صورت روزانه ۲ الی ۳ بار از آن استفاده کند، دیگر شاهد باقی ماندن غذا در میان دندانها نخواهید بود و مشکلات پوسیدگی دندان به حداقل میرسد. اما گاهی استفاده از نخ دندان با مشکلات متعددی روبروست؛ زیرا کودکان نحوه صحیح استفاده از آن را نمیدانند. به همین دلیل کمک کردن والدین در این زمینه میتواند یادگیری کودک و برطرف شدن چنین مشکلی را به همراه داشته باشد.
- به کار بردن روش فلورایدتراپی
از معمولترین راههای مراقبتهای دندانی کودک میتوان به فلورایدتراپی اشاره کرد که در واقع مادهای است معدنی، که از تجمع پلاک بر روی دندان جلوگیری کرده و در نهایت پوسیدگی دندان را به صفر میرساند. دهانشویهها دارای مقدار زیادی فلوراید هستند که استفاده از آنها میتواند به صورت شست و شوی چند ثانیهای و نگه داشتن آن بر روی زبان و دندانها در حد شست و شو تاثیر بسیار خوبی داشته باشد. همچنین استفاده از خمیر دندانهایی که حاوی فلوراید هستند انتظارات شما از یک فلورایدتراپی منظم را برطرف کرده و شما را به خواستهتان که جلوگیری از پوسیدگی دندان کودکانه است خواهد رساند.
اگر راه حلی برای کتاب خوانی کودک خود نمیدانید بهتر است برای علاقه بیشتر آنها به کتاب و مطالعه به مقاله مطالعه در کودکان مراجعه نمایید.

- به کار بردن روش فیشور سیلانت
از میان مراقبتهای دندانی کودک روش فیشور سیلانت از جمله روشهایی است که از طریق دندانپزشک پیگیری میشود. در واقع شما با مشاهده کوچکترین نشانههایی از پوسیدگی دندان کودک کافیست او را نزد دندانپزشک ببرید تا بعد از معاینه روش شیارپوش یا همان فیشور سیلانت را به کار ببرد. در این روش یک ماده رزینی با دوام و پایداری بالا بر روی دندانهای آسیاب عقبی و همه دندانها که فاصله زیادی از یکدیگر دارند ریخته شده و لابلای آنها را پر میکند. این مواد از پوسیدگی دندانها جلوگیری میکند؛ زیرا از قرار گرفتن غذا در میان دندانها جلوگیری کرده و هرگز چنین اتفاقی رخ نخواهد داد. بنابراین دندانها در گذر زمانهای طولانی سالم و بدون پوسیدگی باقی خواهند ماند. توجه داشته باشید کودکانی که تحت روش فیشور سیلانت یا شیارپوش قرار میگیرند باید هر چند مدت یکبار تحت معاینه و نظر دندانپزشک خود بررسی شوند تا هرگونه مشکل در این زمینه برطرف شود.
- توجه به مصرف مواد غذایی
رژیم غذایی از آن دسته موارد مهمی است که در زمینه مراقبتهای دندانی کودک مورد توجه قرار میگیرد. شما به عنوان یک والد باید توجه زیادی به نحوه مصرف مواد غذایی کودک خود داشته باشید مثلاً باید مصرف مواد غذایی بسیار شیرین مثل مربا و شکلات را به حداقل برسانید؛ زیرا این موارد میتواند پوسیدگی دندانها را به صورت مستقیم در بر داشته باشند. در این میان استفاده از تنقلات مختلفی مثل پفک و چیپس تاثیرات سویی بر دندان و روکش اصلی آن داشته و در نهایت ایجاد پلاک و پوسیدگی آنها را به دنبال خواهد داشت.

بهترین مراقبتهای دندانی کودک
شاید عجیب به نظر برسد اما یکی از مهمترین مواردی که باعث پوسیدگی دندان کودکان میشود مربوط به بزاق دهان پدر و مادر یا اطرافیان است. این موضوع را به وفور دیدهایم که اطرافیان دهان کودک را میبوسند یا مواد غذایی را با قاشق یا لیوان خود به کودک میخورانند. چنین مواردی به مرور زمان باعث ورود بزاق و عوارض پوسیدگی دندان بزرگسالان به دهان کودکان میشود و میتواند پوسیدگی دندانهایشان را به دنبال داشته باشد. به همین دلیل پیشنهاد میکنیم که موارد زیر را رعایت نمایید:
- به هیچ عنوان لبها و دهان کودک را نبوسید و نگذارید اطرافیان نیز این کار را انجام دهند.
- با یک پارچه یا دستمال مرطوب تمیز اطراف دهان کودک را تمیز کنید؛زیرا کودکان تازه متولد شده تا ۱۲ ماه توانایی تمیز کردن دهان خود را ندارند.
- یک مسواک بسیار نرم تهیه کرده و دندانهای کودک را از ۲ تا ۴ سالگی به صورت آرام و منظم مسواک کنید.
- پستانک را هرگز جایگزین شیشه شیر نکنید؛ زیرا میتواند باکتری و قارچهای زیادی را به همراه داشته باشد و موجب پوسیدگی دندانهای کودک شود. در مواردی هم اعتیاد کودکان نسبت به استفاده از پستانک دیده میشود که تا ۶ الی ۷ سالگی قصد ترک کردن آن را ندارند.
نتیجه گیری
پوسیدگی دندان یکی از عواملی است که نه تنها بزرگسالان بلکه کودکان نیز با آن درگیر هستند. اگر شما هم به عنوان یک والد آگاه شاهد کوچکترین نشانههایی از پوسیدگی دندان کودک خود هستید باید بلافاصله مراقبتهای دندانی کودک را آغاز کنید. ما نیز در این مطلب عوارض پوسیدگی دندان را ذکر کردیم تا شما با جدیت بیشتری به برطرف کردن این مشکل بپردازید. راه و روشهای مختلفی جهت پیشگیری از پوسیدگی دندان ذکر شده که به کار گرفتن آنها عدم پوسیدگی دندانهای کودکان را به همراه دارد و زیبایی لبخند آنها را چندین برابر میکند.

بدون دیدگاه